Her tür işlem için, bir işleme girmeden önce Kâr ve Zarar değerinin nasıl hesaplandığını anlamak önemlidir. Yatırımcıların, Kâr ve Zarar değerlerini doğru bir şekilde hesaplayabilmeleri için aşağıdaki değişkenleri sırasıyla anlamaları gerekir.

 

1) Pozisyonun Ortalama Giriş Fiyatı

2) Pozisyonun gerçekleşmemiş Kâr ve Zararı ile gerçekleşmemiş Kâr ve Zarar Yüzdesi

3) Kapatılan Kâr ve Zarar

4) Gerçekleşmiş Kâr ve Zarar

5) Kâr ve Zarar terimlerinin tanımı

 

 1) Pozisyonun Ortalama Giriş Fiyatı (AEP)

Bybit'teki Coin-M Vadeli Sözleşmeleri işlemleri (BTCUSD, ETHUSD, EOSUSD, and XRPUSD) nedeniyle, yatırımcılar yeni emirler yoluyla pozisyonlarına ekleme yaptığında AEP de değişir.

 

Örneğin:  A Yatırımcısı 5.000 USD giriş fiyatından 1.000 miktarında mevcut bir BTCUSD açık alış pozisyonu tutuyor olsun. Bir saat sonra A Yatırımcısı, 6.000 USD giriş fiyatından 2.000 miktarında ekleme yaparak alış pozisyonunu arttırmaya karar vermiş olsun. Bu durum için, aşağıda, AEP formülü ve hesaplama adımları gösterilmiştir:

 

Ortalama Giriş Fiyatı = Toplam Sözleşme Miktarı / BTC Cinsinden Toplam Sözleşme Değeri

 

Yukarıdaki değerler kullanılarak:

a) Toplam sözleşme miktarı

= 1.000 + 2.000

= 3.000

BTC cinsinden toplam sözleşme değeri

= (1.000 / 5.000) + (2.000 / 6.000)

= 0,53333334 BTC

Ortalama giriş fiyatı

= (3.000 / 0,53333334 BTC)

= 5625,00 USD

 

 

 

 

2) Gerçekleşmemiş Kâr ve Zarar
 

Bir emir başarıyla yürütüldüğünde, Pozisyonlar sekmesinde açık pozisyon ve bu pozisyonun gerçek zamanlı gerçekleşmemiş Kâr ve Zararı gösterilir.

İşlemin hangi tarafında bulunduğunuza bağlı olarak, gerçekleşmemiş Kâr ve Zararı hesaplamak için kullanılan formül değişecektir.

 

Uzun pozisyon için:

Örneğin: B Yatırımcısı 5.000 USD giriş fiyatından 1.000 miktarında mevcut bir BTCUSD açık alış pozisyonu tutuyor olsun. Emir defterindeki İşlem Gören Son Fiyat için 5.500 USD gösteriliyorsa gerçekleşmemiş Kâr ve Zarar 0,01819 BTC olarak gösterilecektir.

 

Gerçekleşmemiş Kâr ve Zarar = Sözleşme Miktarı × [(1/Ortalama Giriş Fiyatı) - (1/İşlem Gören Son Fiyat)]

= 1.000 ×  [(1 / 5.000) - (1 / 5.500)]

= 1.000 ×  0,00001819 BTC

= 0,01819 BTC

 

Kısa pozisyon için:

Örneğin: C Yatırımcısı 5.000 USD giriş fiyatından 1.000 miktarında mevcut bir BTCUSD açık satış pozisyonu tutuyor olsun. Emir defterindeki İşlem Gören Son Fiyat için 4.500 USD gösteriliyorsa gerçekleşmemiş Kâr ve Zarar 0,02223 BTC olarak gösterilecektir.

 

Gerçekleşmemiş Kâr ve Zarar = Sözleşme Miktarı × [(1/İşlem Gören Son Fiyat) - (1/Ortalama Giriş Fiyatı)]

= 1000 × [(1 / 4.500) - (1 / 5.000)]

= 1.000 × 0,00002223 BTC

= 0,02223 BTC

 

Not:

a) Coin-M Vadeli Sözleşmelerin işleyişi nedeniyle, Kâr ve Zararınız USD yerine ilgili coin türünde hesaplanır. USD temel olarak yalnızca, yatırımcılara kolaylık sağlamaya yönelik bir fiyat teklif mekanizması işlevi görür.

b) Buna göre, fiyat hareketi kârlı veya kârsız yönde belirli bir fiyat kadar olduğunda, örneğin 500 USD olduğunda, bu, 500 USD kazanacağınız veya kaybedeceğiniz anlamına gelmez.

c) Kaldıracın arttırılması kârlarınızı/zararlarınızı doğrudan katlamaz. Kâr ve zararlar bunun yerine pozisyon büyüklüğü ve fiyat hareketine göre belirlenir. Kısaca:

• Kaldıraç seviyesi ne kadar yüksekse pozisyonunuzu açmak için gereken marjin teminatı da o kadar düşük olur
• Sözleşme miktarı ne kadar büyükse kârlar/zararlar da o kadar yüksek olur.
• Fiyat hareketi giriş fiyatına göre ne kadar fazlaysa kârlar/zararlar da o kadar yüksek olur.

d) Varsayılan gerçekleşmemiş Kâr ve Zarar, İşlem Gören Son Fiyata göre gösterilir. Fare imlecini bir gerçekleşmemiş K&Z değerinin üzerine getirdiğinizde, gerçekleşmemiş K&Z değişir ve Gösterge Fiyatına bağlı bir gerçekleşmemiş Kâr ve Zarar gösterilir.

e) Son olarak, gerçekleşmemiş Kâr ve Zararda yatırımcıların pozisyon açma ve tutma sürecinde alabileceği veya ödeyebileceği işlem ya da fonlama ücretleri hesaba katılmaz.

 

 

2A) Gerçekleşmemiş Kâr ve Zarar Yüzdesi

Gerçekleşmemiş Kâr ve Zarar yüzdesi temel olarak pozisyonun Yatırım Getirisini (ROI) yüzde biçiminde gösterir. Gerçekleşmemiş Kâr ve Zarara benzer olarak bu değer de İşlem Gören Son Fiyat hareketine bağlı olarak değişir. Gerçekleşmemiş Kâr ve Zarar Yüzdesi veya ROI formülü aşağıda verilmiştir.

 

Gerçekleşmemiş Kâr ve Zarar Yüzdesi = [Pozisyonun Gerçekleşmemiş Kâr ve Zararı / Pozisyon Marjini] × %100

Pozisyon Marjini = Başlangıç Marjini + Kapatma Ücreti

 

Yine B Yatırımcısını örnek olarak aldığımızda, B Yatırımcısı 5.000 USD giriş fiyatından 1.000 miktarında mevcut bir BTCUSD açık alış pozisyonu tutuyor olsun. Emir defterindeki İşlem Gören Son Fiyat için 5.500 USD gösteriliyorsa gerçekleşmemiş Kâr ve Zarar 0,01819 BTC olarak gösterilecektir. Kullanılan kaldıracın 20 kat olduğunu varsayalım.

 

Önceki hesaplamamıza dayanarak pozisyonun gerçekleşmemiş Kâr ve Zararı = 0,01819 BTC 

Başlangıç Marjini = Miktar / (Giriş Fiyatı × Kaldıraç) = 1.000 / (5.000 × 20) = 0,01 BTC 

Kapanış ücreti = ( Miktar / İflas Fiyatı ) × 0.055% = ( 1.000 / 4.762 ) × 0,055% = 0,0001154 BTC

Gerçekleşmemiş K&Z% = [ 0,01819 BTC / ( 0,01 BTC + 0,0001154 BTC ) ] × 100% = 179,824%

 
 

Not:

a) Bazı yatırımcılar bu hesaplamayı yanlış anlamış olabilir; ancak kaldıracın yükseltilmesi için yapılan değişiklikler gerçekleşmemiş kârınızı arttırmaz. Yatırımcılar bunun yerine, pozisyon marjinindeki bir azalma nedeniyle (gerçek kâr artışı nedeniyle değil) gerçekleşmemiş Kâr ve Zarar yüzdesinde bir artış görecektir. Yine B Yatırımcısını örnek olarak aldığımızda, kaldıraç seviyesi ne olursa olsun (20 kat, 10 kat veya 50 kat) gerçekleşmemiş Kâr ve Zarar aynı kalacaktır.

• B Yatırımcısı aynı 20 kat kaldıracı kullandığında, gerçekleşmemiş Kâr ve Zararı = 0.01819 BTC, gerçekleşmemiş K&Z% = 179.824%
• B Yatırımcısı kaldıracı 10 kata düşürdüğünde,  gerçekleşmemiş Kâr ve Zararı = 0.01819 BTC, gerçekleşmemiş K&Z%  = 90.428%
• B Yatırımcısı kaldıracı 50 kata yükselttiğinde,  gerçekleşmemiş Kâr ve Zararı = 0.01819 BTC, gerçekleşmemiş K&Z% = 441.998%

b) Çapraz marjin modunda pozisyon marjini her zaman pozisyonda kullanılan kaldıraç üzerinden hesaplanır. Kullanılabilecek en yüksek kaldıraç miktarı, söz konusu coin için var olan risk limiti üzerinden belirlenmektedir. (Örneğin BTCUSD için bu miktar 100 kat kaldıraçtır).






 

3) Kapatılan Kâr ve Zarar 

 Yatırımcılar pozisyonlarını kapattığında Kâr ve Zarar gerçekleşir ve Varlıklar sayfasındaki Kapatılan Kâr ve Zarar sekmesinde kayıt altına alınır. Gerçekleşmemiş Kâr ve Zarara kıyasla, hesaplamada bazı önemli farklar vardır. Aşağıda, gerçekleşmemiş Kâr ve Zarar ile kapatılan Kâr ve Zarar arasındaki farklar verilmiştir. 

 

 

Dolayısıyla, pozisyonun tamamının kapatıldığı varsayıldığında Kapatılan Kâr ve Zarar hesaplama formülü şöyledir:

 

Kapatılan Kâr ve Zarar = Pozisyon Kâr ve Zararı - Açma ücreti - Kapatma ücreti - Ödenen/alınan tüm fonlama ücretlerinin toplamı

 

Örnek olarak, C Yatırımcısı 5.000 USD giriş fiyatından 1.000 miktarında mevcut bir BTCUSD açık satış pozisyonu tutuyor olsun. Emir defterindeki İşlem Gören Son Fiyat için 4.500 USD gösterildiğinde C Yatırımcısı Piyasaya Göre Kapat işlevini kullanarak tüm pozisyonu kapatmaya karar vermiş olsun. C Yatırımcısının pozisyonu açarken de piyasa emriyle açtığını ve 0,00005 BTC tutarındaki fonlama ücretini pozisyonu tutarken  ödediğini varsayalım.

 

Önceki hesaplamamıza dayanarak pozisyonun Kâr ve Zararı = 0,02223 BTC alındı

Açılış ücreti = (1.000 / 5.000) x 0,055% = 0,00011 BTC ödendi

Kapanış ücreti = (1.000/4.500) x 0,055% = 0,0001222 BTC ödendi

Alınan ve ödenen tüm fonlama ücretleri toplamı = 0,00005 BTC ödendi

Kapatılan Kâr & Zarar = 0,02223 - 0,00011 - 0,0001222 - 0,00005 = 0,0219478 BTC

 

Not:

a) Yukarıdaki örnek yalnızca, pozisyonun tamamı her iki yönde tek bir emirle açıldığında ve tek bir emirle kapatıldığında geçerlidir.

b) Pozisyonlar kısmi olarak kapatılıyorsa Kapatılan Kâr ve Zarar, kısmi olarak kapatılan pozisyonun yüzdesine göre tüm ücretleri (açma ücreti ve fonlama ücretleri) eşit orana göre hesaplar ve Kapatılan Kâr ve Zararı hesaplamak için bu eşit orantılı değerleri kullanır.

c)  Yatırımcılar Kapatılan Kâr ve Zarar geçmişini buradan görüntüleyebilir. 

 

4)  Gerçekleşen Kar & Zarar (K&Z)
 

 

Gerçekleşen K&Z = Gerçekleşen pozisyon Kâr ve Zarları toplamı + İşlem ücretleri + Pozisyonun açık oldüğü süre boyunca ödenen/alınan fonlama ücretleri

 

Gerçekleşen K&Z, pozisyon sekmesi altında bulunabilir ve pozisyonun dönem boyunca gerçekleşen K&Z toplamını gösterir. Bu, tüm işlem ücretlerini, fonlama ücretlerini ve kısmi kapanıştan elde edilen tüm pozisyon K&Z değerlerini içerir (gerçekleşmemiş K&Z ile aynı formül).

 

Örnek olarak yine C Yatırımcısını kullanabiliriz. C Yatırımcısının 1.000 adetlik kısa pozisyonunu tamamen kapatmadığını, ancak sadece 500 adedini 4.500 çıkış fiyatı ile kapattığını düşünürsek: 

 

Pozisyonun Kâr ve Zararı = 500 x [ (1 / 4.500) - (1 / 5.000) ] = 0,01111111 BTC

Açılış ücreti = (1.000 / 5.000) x %0,055 = 0,00011 BTC

Kapanış ücreti = (500/4500) x %0,055 = 0,00006111 BTC

Ödenen fonlama ücretlerinin toplamı = 0,00005 BTC

Pozisyonun gerçekleşen kâr ve zararı = 0,01111111 - 0,00011 - 0,00006111 - 0,00005 = 0,01089 BTC

 

Bu durumda C Yatırımcısında 500 adetlik kısa pozisyon kalmış oldu. Ardından, 5.200 USD giriş fiyatı ile 300 adet daha kısa pozisyon açarsa, pozisyon için gerçekleşen K&Z aşağıdaki gibi olur:

 

Önceki kısmi kapanıştan gelen Gerçekleşen K&Z  = 0,01089 BTC

Açılış ücreti = (300 / 5.200) x %0.055 = 0,00003173 BTC

Güncellenmiş Gerçekleşen K&Z= 0,01085287 BTC

Mevcut açık pozisyon = 800 Adet kısa pozisyon

 

Gerçekleşen K&Z ile Kapatılan K&Z arasındaki fark şudur: Kapatılan K&Z, pozisyonların kısmen kapatılması durumunda, tüm ücretleri (açılış ücreti ve fonlama ücret(ler)i) pozisyonun kısmen kapatılan yüzdesine göre orantılı olarak dağıtır ve Kapatılan K&Z hesabında bu orantılı olarak dağıtılan ücretleri kullanır. Ancak gerçekleştirilen K&Z ise gerçek zamanlı olarak güncellenmektedir ve ilgili pozisyon yönü tamamen kapatılana kadar birikecektir.

 

Önceki senaryonun devamı olarak, C yatırımcısı 1.000 adet uzun emir verdiğinde, 800 adet kısa pozisyonu kapatılacak ve devamında 200 adet yeni bir uzun pozisyon açılacaktır. Gerçekleşen K&Z yeniden hesaplanacak ve gerçekleşen K&Z değeri, bu defa 200 adet uzun pozisyonun gerçekleşen K&Z değerini gösterecektir.

 

Not: Bu özellik 13 Temmuz 2022 tarihinden itibaren uygulamaya alınacaktır. Bu nedenle, 13 Temmuz 2022'den önce açılmış ve henüz kapatılmamış pozisyonların gerçekleşen K&Z değerleri kaydedilmeyecek ve hesaplamalara dahil edilmeyecektir.

 

5) Kâr ve Zarar terimlerinin tanımı
 

Yatırımcılar, Kapatılan Kâr ve Zarar sekmesinde Kapatılan Kâr ve Zarar tablosunun hemen altında çeşitli Kâr ve Zarar terimlerini görebilir. Her Kâr ve Zarar teriminin özel kullanım alanı ve tanımı vardır.

 

a) Toplam Gerçekleşen Kâr ve Zarar nedir?

Toplam gerçekleşen Kâr ve Zarar = Toplam pozisyon Kâr ve Zararı (ilk işlemden itibaren) + işlem ücretleri + fonlama ücretleri

 

Not:

Toplam gerçekleşen Kâr ve Zarar kalıcıdır ve değiştirilemez veya sıfırlanamaz.

 

b) Günlük Gerçekleşen Kâr ve Zarar nedir?

Günlük gerçekleşen Kâr ve Zarar = Toplam pozisyon Kâr ve Zararı (24 saat için) + işlem ücretleri + fonlama ücretleri

 

Not:

— Günlük gerçekleşen Kâr ve Zarar, saat 03.00 (TSİ) ile ertesi gün saat 03.00 (TSİ) arasındaki süreyi kapsar.

— Pozisyonun gerçekleşen Kâr ve Zararından farklı olarak, Günlük Gerçekleşen Kâr ve Zarar, her gün saat 03.00’te (TSİ) sıfırlanacak ve yeniden hesaplanacaktır.

 

c) Gerçekleşmemiş Kâr ve Zarar (Gösterge Fiyatı) nedir?

Gerçekleşmemiş Kâr ve Zarar (Gösterge Fiyatı) = Mevcut açık pozisyonun mevcut Gösterge Fiyatına göre gerçekleşmemiş Kâr ve Zararı

 

d) Gerçekleşmemiş Kâr ve Zarar (İşlem Gören Son Fiyat) nedir?

Gerçekleşmemiş Kâr ve Zarar (İşlem Gören Son Fiyat) = Mevcut açık pozisyonun mevcut İşlem İşlem Gören Son Fiyata göre gerçekleşmemiş Kâr ve Zararı