Bybit TR, farklı alım-satım piyasalarına özel çeşitli emir türleri sunar. Alım-satıma başlamadan önce, bu farklı emir türlerini kavrayarak işlem stratejinizle etkili bir şekilde uyumlu hâle getirmeniz çok önemlidir. Bu makale, Bybit TR tarafından desteklenen ve temel ve gelişmiş seçenekler olarak iki kategoriye ayrılan emir türlerine kapsamlı bir genel bakış sunarak bilinçli alım-satım kararları vermenizi sağlamayı amaçlamaktadır.

Temel Emir Türleri

Bybit TR tarafından sunulan temel emir türlerini inceleyerek başlayalım: Piyasa Emri, Limit Emri ve Koşullu Emir. Bu temel emir türleri, daha gelişmiş seçeneklerin temelini oluşturur. Bu temel kavramları tam olarak anlamak, Bybit TR’in alım-satım işlevlerinde ustalaşmak için çok önemlidir.

1. Piyasa Emri

Piyasa Emri, en basit emir türüdür ve genellikle mevcut piyasa fiyatından hızlı bir şekilde bir işlem yapmak istediğinizde kullanılır. Piyasa Emri oluşturduğunuzda, mevcut en iyi fiyattan (yani satış emri için en iyi alış fiyatından veya alış emri için en iyi satış fiyatından) anında gerçekleştirilir ve pozisyonda hızlı giriş veya çıkış sağlanır. 

 

Piyasa Emri hızlı gerçekleşme avantajı sunsa da nihai gerçekleşme fiyatının, piyasa dalgalanması nedeniyle küçük değişiklikler yaşayabileceğini unutmamak önemlidir. Buna Fiyat Kayması denir.

 

Piyasa Emri oluşturduğunuzda, özünde mevcut bir emri yerine getiriyor, yani emir defterinden kaldırıyorsunuzdur. Bu durumda, piyasadan likidite çektiğiniz için piyasa alıcısı olarak kabul edilirsiniz ve bu da alıcı ücreti olarak bilinen biraz daha yüksek bir ücret doğurur.

 

2. Limit Emri

Limit Emri, gerçekleşme fiyatı üzerinde daha fazla kontrol sağlar. Limit Emri oluşturduğunuzda, bir varlığı veya sözleşmeyi satın almak veya satmak istediğiniz fiyatı tam olarak belirtirsiniz. Piyasa belirttiğiniz fiyata ulaşırsa emriniz o emir fiyatından gerçekleşir. Emir fiyatı piyasa fiyatından daha iyi değilse de daha iyi bir fiyattan gerçekleşir. Ancak piyasa belirttiğiniz fiyata ulaşmazsa Limit Emrinizin gerçekleşmeme olasılığı da vardır. 

 

Limit Emrinde iki (2) olası senaryo meydana gelebilir:

 

i) Limit Emri Oluşturma ve Piyasa Yapıcı Ücreti:

Bir Limit Emri oluşturduğunuzda bu, emir defterine girer ve belirtilen fiyattan gerçekleşir. Örneğin, Yatırımcı A 10.000 $ değerinde bir alış limit emri verirken, en iyi satış fiyatı 11.000 $ ise bu emir, deftere işlenir ve likidite eklenir. Emrin gerçekleşmesi sırasında daha düşük bir piyasa yapıcı ücreti uygulanır.

 

ii) Anında Gerçekleşme Durumunda Alıcı Ücreti:

Emir oluşturma fiyatı, piyasa fiyatından daha iyi değilse Limit Emri, tıpkı Piyasa Emri gibi mevcut en iyi fiyattan anında gerçekleşir. Örneğin, Yatırımcı A 10.000 $ değerinde bir satış limit emri verirken, en iyi alış fiyatı 11.000 $ ise bu emir, 11.000 $’dan Piyasa Emri olarak gerçekleşir ve bu işlem için alıcı ücreti alınır. Bu yaklaşım, istenen fiyatların altında veya üzerinde emir oluşturmayı önler. Alıcı ücretlerinden kaçınmak isteyen kullanıcılar genellikle, Gelişmiş Emir Türleri başlığı altında daha ayrıntılı olarak açıklayacağımız Yalnızca Yayınla Limit Emrinden faydalanırlar. 

Özetle: 

— Alış Limit Emirlerinde, emir fiyatının işlem gören son fiyattan daha düşük bir fiyata ayarlanması gerekir; aksi takdirde Piyasa Emri olarak anında gerçekleşir (ve bu durumda alıcı ücreti alınır).

— Salış Limit Emirlerinde, emir fiyatının işlem gören son fiyattan daha yüksek bir fiyata ayarlanması gerekir; aksi takdirde Piyasa Emri olarak anında gerçekleşir (ve bu durumda alıcı ücreti alınır).

 

3. Koşullu Emir

Koşullu emirler, işlem stratejinize bir otomasyon katmanı sağlar. Bu emirler, örneğin tetikleme fiyatı gibi belirli koşullar sağlandığında tetiklenir ve emir defterine girer. Yatırımcılar; İşlem Gören Son Fiyat, Gösterge Fiyatı ve Endeks Fiyatı gibi farklı referans fiyatlarını tetikleyici olarak kullanabilir. 

 

İki (2) tür Koşullu Emir vardır: Koşullu Piyasa ve Koşullu Limit Emri. Her ikisi de yukarıda belirtilen Piyasa ve Limit Emri ile benzer şekilde çalışır. Ancak yalnızca önceden belirlenen referans fiyatı, tetikleme fiyatına uyduğunda sistem, Piyasa ve Limit Emri oluşumunu tetikler. 

 

Koşullu emirler, sık kullanılan emir türlerini simüle etmek için yaygın olarak kullanılır. Örneğin: 

 

• Giriş Durdurma Emirleri

Yatırımcılar, Giriş Durdurma Emirlerini kullanarak piyasada destek veya direnç seviyelerinin dışında işlem yapabilir. Giriş Durdurma Emri, belirli bir fiyata ulaşıldığında Piyasa veya Limit Emrini tetikleyerek uygun bir seviyede girişe olanak tanır. Alış Durdurma Emirlerinde tetikleme fiyatı genellikle İşlem Gören Son Fiyattan daha yüksektir. Satış Durdurma Emirlerinde ise tetikleme fiyatı genellikle İşlem Gören Son Fiyattan daha düşük olur.

• Kâr Alma (Take Profit, TP) ve Zarar Durdurma (Stop Loss, SL) Emirleri

Kâr Alma Emri, belirli bir kâr seviyesine ulaşıldığında bir pozisyonu otomatik olarak kapatırken Zarar Durdurma Emri, pozisyonu belirli bir zarar seviyesine ulaşıldığında kapatır. Bunlar, Giriş Durdurma Emri gibi iş görür ancak işlemden çıkmak için kullanılır. Yatırımcılara kolaylık sağlamak amacıyla, Koşullu Emirlerle aynı ilkelere göre çalışan Kâr Alma ve Zarar Durdurma Emirlerini Bybit TR’e entegre ettik. Bunları, gelişmiş emir türleri hakkındaki bölümde daha ayrıntılı olarak inceleyeceğiz.

Gelişmiş Emir Türleri

Yukarıdaki üç (3) temel emir türü, Bybit TR’teki alım-satım faaliyetlerinizin temelini oluşturur. Bu temel emirleri kullanma konusunda daha becerikli hâle geldikçe, platformun sunduğu daha gelişmiş emir seçeneklerini incelemeye hazır olacaksınız. Yazının devamında, Bybit TR’te desteklenen Gelişmiş Emir türlerini tanıtacağız.

1. Kâr Alma/Zarar Durdurma Emri

Kâr Alma (TP) ve Zarar Durdurma (SL) emirleri, işlemden çıkış stratejinizin önemli unsurlarıdır. TP emri, belirli bir kâr seviyesine ulaşıldığında pozisyonunuzu kapatır. Risk yönetim önlemi olarak iş gören SL emriyse potansiyel zararı sınırlandıracak şekilde tasarlanmıştır. Bybit TR’te etkili işlem yönetimi için kullanıcı dostu bir yerleşik TP/SL işlevi olduğunu hatırlatırız.

 

 

 

 

2. Buzdağı Emri

Buzdağı Emri, büyük hacimli emirler oluşturma, piyasa etkisi ve fiyat kayması gibi zorlukları ele alma konusunda öne çıkan stratejik bir yaklaşımdır. Bu otomatik strateji, büyük hacimli emirleri ihtiyatlı alt emirlere bölerek fiyat kaymasını en aza indirirken, piyasaya hızlı giriş sağlayabilir. Piyasa Yapıcılar için ideal olabilecek bu özellik, kullanıcıların, tam pozisyonlarını ortaya çıkarmadan, piyasa dinamiklerine ihtiyatlı bir şekilde etki etmelerine olanak tanır. Stratejinin otomatik emir bölme özelliği, alım-satım hedeflerini gizler. Bu da bekleyen emirlerini piyasaya açık duruma getirmemeyi tercih edenler için ideal olabilir. Daha fazla bilgi için lütfen Buzdağı Emri bölümüne bakın.

 

 

 

 

3. Yalnızca Yayınla

 

Yalnızca Yayınla, ancak mevcut bir emirle anında eşleşmenin gerçekleşmediği durumda, emir defterinde bir Limit veya Koşullu Limit Emrinin oluşturulması yönünde bir talimattır. Başka bir deyişle, emrinizin anında gerçekleşmemesini, yalnızca emir defterine bir piyasa yapıcı emri olarak eklenmesini sağlamanın bir yoludur. Aksi takdirde sistem, Limit Emrinin gerçekleşmesini otomatik olarak iptal eder. Bu emir türü, genellikle piyasa yapıcı ücreti kazanmak ve piyasaya likidite sağlamak isteyen yatırımcılar tarafından kullanılır. Daha fazla bilgi için lütfen Yalnızca Yayınla Emri Nedir? bölümüne bakın.

 

 

 

 

4. Geçerlilik Süresi Seçimleri (GTC, IOC ve FOK)

Geçerlilik Süresi (TIF) seçimleri, bir emrin gerçekleşmeden veya iptal edilmeden piyasada ne kadar süre aktif kalması gerektiğini belirten talimatlardır. Yaygın olarak kullanılan üç (3) TIF seçimi şunlardır:

 

İptal Edilene Kadar Geçerli (Good ‘Til Canceled, GTC): Bir GTC emri, yatırımcı tarafından manuel olarak iptal edilene kadar aktif kalır. Süresine bakılmaksızın, yatırımcı tarafından gerçekleştirilene veya kaldırılana kadar emir defterinde kalır.

 

Anında veya İptal (Immediate or Cancel, IOC): Bir IOC emri, emrin kısmen veya tamamen anında gerçekleşmesini ister. Emrin anında gerçekleşemeyen kısmı iptal edilir. Bu seçenek genellikle anında gerçekleşmesi istenen emirler için kullanılır ve kalan kısım beklemede bırakılmaz. Bybit TR’in Piyasa Emri, IOC emrine iyi bir örnektir. 

 

Gerçekleşmezse İptal (Fill or Kill, FOK): Bir FOK emri, emrin tamamının anında gerçekleşmesini ister. Emrin tamamı anında gerçekleşmiyorsa emrin tamamı iptal edilir. Bu seçenek, emrin ya tam olarak gerçekleşmesini ya da hiç gerçekleşmemesini sağlar.

 

Bu Geçerlilik Süresi seçimleri, yatırımcılara emirlerini işlem stratejilerine ve piyasa koşullarına göre uyarlama esnekliği sağlar. Daha fazla bilgi için lütfen Geçerlilik Süresi (TIF) Kapsamında GTC, IOC ve FOK Ne Demektir? bölümüne bakın.

 

 

 

 

 

5. Takip Eden Zarar Durdurma Emri

Takip Eden Zarar Durdurma Emri, piyasa olumlu bir yönde ilerlerken kârları kilitlemek ve potansiyel zararları sınırlamak için kullanılan dinamik bir emir türüdür. Piyasa fiyatını belirli bir mesafe veya yüzdeye göre takip ederek durdurma fiyatını otomatik olarak ayarlar. Piyasa fiyatı yatırımcının lehine hareket ederse, takip eden zarar durdurma emrinin durdurma fiyatı da buna göre hareket eder ve piyasa yükselmeye devam ederse daha fazla kâr elde edilmesine yardımcı olur. Ancak piyasa tersine döner ve durdurma fiyatına ulaşırsa zararı sınırlandırmayı hedefleyen emir tetiklenir. Bu emir türü, kazançları güvence altına almakla piyasa dalgalanmalarına izin vermek arasında bir denge sağlar. Daha fazla bilgi için lütfen Takip Eden Zarar Durdurma Emirlerine Giriş bölümüne bakın.

 

 

 

 

 

6. TWAP Emri Stratejisi

TWAP (Zaman Ağırlıklı Ortalama Fiyat) emri, bir işlemi belirli bir süre boyunca kademeli olarak gerçekleştirmek için kullanılan özel bir emir türüdür ve bu zaman dilimindeki piyasa koşullarını yansıtan ortalama bir fiyat elde etmeyi amaçlar. TWAP emri, emrin tamamını bir anda gerçekleştirmek yerine daha küçük parçalara ayırır ve bunları, seçili zaman aralığı boyunca eşit dağıtarak gerçekleştirir. Bu strateji, yatırımcıların tek bir büyük emirle piyasayı önemli ölçüde etkilemesini önler ve belirtilen dönemde ortalama piyasa fiyatına yakın bir fiyat elde etmeyi amaçlar. Daha fazla bilgi için lütfen TWAP Stratejisine Giriş bölümüne bakın.

 

 

 

 

 

7. Biri-Diğerini-İptal-Eder Emri (OCO)

Bir-Diğerini İptal Eden (OCO) emirler, yatırımcılara farklı emir türlerinin eşzamanlı olarak uygulanması, risk yönetiminin ve işlem otomasyonunun geliştirilmesi için güçlü bir araç sunar. Bu işlevsellik, iki (2) koşullu emri eşleştirir ve bir (1) emrin otomatik olarak iptal edilmesi diğerini tetikler. OCO emirleri, işlem verimliliğini ve risk kontrolünü artıracak şekilde özel olarak tasarlanarak size piyasada rekabet avantajı sunar. Daha fazla ayrıntı için Bir-Diğerini İptal Eden (OCO) Emirlere bakınız.

 

Sonuç

İster Piyasa Emirleri ile fırsatları yakalamak ister Limit Emirleri ile fiyatlara ince ayar yapmak veya Koşullu Emirler ile işlemleri otomatikleştirmek istiyor olun, emir türlerini kapsamlı bir şekilde kavramış bir yatırımcı olarak piyasada güvenle gezinebilir ve hedeflerinizle uyumlu, bilinçli kararlar verebilirsiniz. Temeli böyle sağlam bir şekilde kavradığınızda, bilinçli kararlar verme ve işlem stratejinizi tercihlerinize ve hedeflerinize göre uyarlama gücünüz olacaktır.