Kripto para piyasası, varlıkların alım-satımı için çeşitli yollar sunar. Bu piyasaya yeni giren kişilerin, bu üç (3) yaygın yöntemin temellerini anlamaları önemlidir:
i) Spot İşlemler
ii) Spot Marjin İşlemleri
iii) Vadeli İşlemler
Bu makalede, bu üç (3) yaklaşımı yeni başlayanların kavrayabileceği bir şekilde inceleyerek temel farklılıkları anlamanıza yardımcı olacağız ve sizin için hangisinin en uygun yöntem olabileceğini belirlemede size rehberlik edeceğiz.
Spot, Spot Marjin ve Vadeli İşlemler nedir?
Spot İşlemler
Spot işlemler, gerçek dünyadaki alım-satım faaliyetine benzer. Spot işlem yaptığınızda, gerçek varlığı, örneğin Bitcoin veya Ethereum’u, mevcut piyasa fiyatından doğrudan satın alıyor veya satıyorsunuz demektir. Böylece iki (2) varlık, alıcı ile satıcı arasında doğrudan el değiştirir ve varlığın sahipliği anında size geçer. İşte bilmeniz gerekenler:
-
Varlık Takası Anında Gerçekleşir: Gerçek varlıkları hemen alırsınız.
-
Sahiplik: Varlık artık sizindir. Dilediğiniz gibi cüzdanınızda saklayabilirsiniz.
-
Kaldıraç Kullanılmaz: İşlem yapmak için, kaldıraç kullanmadan kendi varlıklarınızdan faydalanırsınız.
Spot Marjin İşlemleri
Spot Marjin işlemi, daha büyük alım-satımlar yapmak için platformdan fon borç almanıza olanak tanımasıyla Spot işlemlerden ayrılır. Spot İşlemleriyle arasındaki farklar şunlardır:
-
Kaldıraç: Platformdan fon borç alarak daha fazla varlık satın alabilir veya satabilirsiniz.
-
Teminat: Borç alma işleminiz karşısında güvence sunmak için teminat olarak başka marjin varlıklarına sahip olmanız gerekir.
-
Sahiplik: Varlığa sahip olmaya devam ederken işler kötüye gittiğinde, örneğin kredi-değer oranınız çok yükseldiğinde, likidasyon riski söz konusu olur.
Vadeli İşlemler
Vadeli İşlemler, değerini bir dayanak varlıktan alan sözleşmelerle yapılır. Vadeli İşlemlerde sözleşme satın aldığınızda veya sattığınızda, dayanak kripto varlıkların sahibi olmazsınız. Bunun yerine, gelecekteki bir tarihte, önceden belirlenmiş bir fiyattan varlık satın almak veya satmak için anlaşma yapmış olursunuz.
Kripto dünyasındaki Vadeli İşlemler piyasasında, dayanak varlıkları mutlaka teslim tarihinde satın almanız veya satmanız gerekmez. Bunun yerine, kârınız veya zararınız, varlıkların piyasaya girdiğiniz andaki değeri ile teslim tarihindeki veya sözleşmeyi sattığınız gündeki değeri arasındaki farka dayanır.
Bybit, Vadeli İşlemler kapsamında Süreli ve Vadeli Sözleşmeler sunar. Bu kapsamda, Süreli Coin-M Vadeli İşlemler ve Süreli USDC Vadeli sözleşmeler dâhil olmak üzere, geçerlilik süreleri 1 günden 3 aya kadar değişen çeşitli Süreli Sözleşmeler sunulur. Ayrıca Coin-M Vadeli, USDT-M Vadeli ve USDC-M Vadeli sözleşmeler gibi Vadeli sözleşmeler de bulunur ve bu sözleşmelerin süresi, yani bitiş tarihi yoktur.
-
Kaldıraç: Daha az marjin gerekliliği ile daha büyük bir pozisyona sahip olabilirsiniz. Ancak, pozisyonunuzu korumak için daha düşük marjin kullanmak likidasyon riskini artırdığından, dikkatli olmanız gerekir.
-
Bitiş Tarihi: Süreli Coin-M Vadeli Sözleşmelerin bitiş tarihi vardır. Sözleşme sona erdiğinde pozisyonu kapatarak ödeme yapmanız gerekir. Buna karşılık, Vadeli Sözleşmelerin bitiş tarihi yoktur; gereken marjini karşıladığınız sürece sözleşmeyi elinizde tutabilirsiniz. Gereken marjinin sürdürülmemesi durumunda yine de bir likidasyon olasılığının olduğunu unutmamak önemlidir.
-
Spekülasyon ve Hedge Etme: Hem spekülasyon (kâr amacı güden) hem de hedge etme (risk azaltma) amacıyla kullanılır.
Spot, Spot Marjin ve Vadeli İşlemlerin Karşılaştırılması
Spot İşlemler |
Spot Marjin İşlemleri |
Vadeli İşlemler | ||
Süreli Coin-M Vadeli Sözleşmeler |
Vadeli Sözleşmeler | |||
Piyasa |
Spot Piyasası |
Spot Piyasası |
Süreli Coin-M Piyasası |
Vadeli Piyasa |
Bitiş Tarihi |
Geçerli Değil |
Geçerli Değil |
Bitiş tarihi 1 günden 3 aya kadar değişir. |
Bitiş tarihi yoktur, süresiz olarak elinizde tutabilirsiniz. |
İşlem Ücreti |
Spot İşlem Ücreti |
2. Borç alınan tutara işletilen faiz 3. Otomatik geri ödeme tetiklenirse geri ödeme işleme ücreti |
Birleştirilmiş Alım-Satım Hesabı’nda (UTA) faiz ve geri ödeme işleme ücretleri oluşabilir. Daha fazla bilgi için burayı ziyaret edebilirsiniz. |
Birleştirilmiş Alım-Satım Hesabı’nda (UTA) faiz ve geri ödeme işleme ücretleri oluşabilir. Daha fazla bilgi için burayı ziyaret edebilirsiniz. |
Kaldıraç |
Kaldıraç desteklenmez. 100 USDT değerinde varlık almak istiyorsanız hesabınızda 100 USDT olması gerekir. |
Kaldıraç, satın alma veya satma işlemlerinizde, elinizdeki fonların X katını kullanmanızı sağlar. Örneğin 10 USDT’niz varsa 10x kaldıraç ile 100 USDT’ye kadar varlık satın alabilirsiniz. Zaten sahip olduğunuz 10 USDT’yi düşerek, platformdan 90 USDT borç alabilirsiniz (diğer faktörler hariç). |
Kaldıraç, daha az sermaye kullanarak pozisyon açmanıza olanak sağlar. Örneğin, başlangıç marjini olarak 100 USDT gerektiren bir pozisyon için kaldıraç kullanmadan bu maliyeti karşılamak isterseniz 100 USDT’ye ihtiyacınız olacaktır. Ancak, 10x kaldıraç kullanarak 100 USDT değerinde bir pozisyon açmak için sadece 10 USDT’ye ihtiyacınız olur. | |
Maksimum Kaldıraç |
Geçerli Değil |
10x |
İşlem çiftine bağlı olarak 25x ile 125x arasında değişir. | |
Borç Alma |
Desteklenmez | Kullanıcılar platformdan fon borç alıp bir sonraki saatin faizini hesaplayabilir. |
Standart Hesapta borç alma desteklenmez. UTA’da kullanıcılar, Süreli Coin-M işlemleri için borç alabilir. Daha fazla bilgi için burayı ziyaret edebilirsiniz. | |
Teminat |
Geçerli Değil |
Likidasyona uğramamak için geri ödeme teminatı olarak yeterli marjin varlığına sahip olunması gerekir. |
Başlangıç Marjini (IM), pozisyonun teminatıdır. IM = Pozisyon Değeri/Kaldıraç | |
Kâr Kaynağı |
Kripto paranızın değeri zaman içinde artarsa sermaye değeri artışından yararlanırsınız. |
Teminat olarak yeterli marjin varlığınız olduğu sürece, elinizde fon yoksa bile bir varlığı satın almak veya satmak için platformdan borç alabilirsiniz. Daha fazla ayrıntı için lütfen burayı ziyaret edin. |
Her iki yöndeki kısa vadeli fiyat dalgalanmalarından yararlanmanızı sağlar. | |
Likidasyon Riski |
Hayır |
Evet |
Evet |
Evet |
Likidasyon Göstergesi |
Geçerli Değil |
Standart Hesap için: Kredi-Değer oranı (LTV) %95’e ulaştığında likidasyon tetiklenir. UTA için: Sürdürme Marjini Oranı (%MMR) %100’e ulaştığında likidasyon gerçekleşir. |
Standart Hesap için: Gösterge Fiyatı, Likidasyon Fiyatına ulaştığında likidasyon gerçekleşir. UTA için: Sürdürme Marjini Oranı (%MMR) %100’e ulaştığında likidasyon gerçekleşir. | |
Likidasyon Tetiklendiğinde Ne Olur? |
Geçerli Değil |
Sistem, borç aldığınız tutarın tamamını ve faizi, marjin varlıklarınızla birlikte otomatik olarak geri öder. |
Marjin modunuza bağlı olarak, pozisyonu sürdürmek için, yatırılan marjini kısmen (kısmi likidasyon) veya tamamen kaybedersiniz. |